Wat drijft jou?
Af en toe ben ik ineens weer intensief bezig met een onderwerp vanuit een theorie, heerlijk vind ik dat. Onlangs waren dat de drivers vanuit de transactionele analyse (TA).
Heel in het kort, volgens Eric Bern (grondlegger TA) is TA een systeem om menselijk gedrag te begrijpen, om te proberen menselijk gedrag te veranderen en om menselijk gedrag te voorspellen. De meeste mensen kennen TA van het principe ‘ik ben OK, jij bent OK, of de egoposities (ouder – volwassene – kind) of de drama-driehoek.
En wat zijn dan drivers? Je kunt het zo zien, als kind leer je de wereld om je heen te begrijpen en neem je besluiten op basis van welk gedrag jou het meest oplevert, door welk gedrag jij het meest wordt gezien en gehoord. Want dat doe je nu eenmaal als kind. Je leert dit door verbale en non-verbale boodschappen, die je meekrijgt van je ouders en andere belangrijke volwassenen in je leven. Het gedrag waarvoor je de meeste goedkeuring kreeg, worden je drivers. Dus een beetje zoals dit: ‘Ik mag er zijn als ik sterk, perfect, slim, (...vul maar in...) ben.’ Je denkt dus dat je eerst aan een voorwaarde moet voldoen, voordat je OK bent. Spoiler: dit is natuurlijk helemaal niet zo! Maar dit is een oud patroon, wat je nu in je volwassen leven vaak nog herhaalt.
In TA wordt gewerkt met vijf drivers: wees perfect, wees sterk, doe je best, doe de ander een genoegen en schiet op. In sommige theorieën wordt er nog een 6e driver aan toegevoegd, namelijk ‘wees de beste’ (bron: Sander Reinalda).
Drivers zijn voor een deel je kwaliteit, je bent er goed in en ze hebben je veel gebracht. Alleen, drivers werken in actuele stresssituaties als een soort belemmerende overtuiging: ‘Ik ben alleen maar oké als ik altijd snel, perfect of aardig ben, mijn best doe of me altijd sterk toon.’ De last is, dat je nooit weet wanneer je perfect genoeg bent. Of sterk genoeg. Of snel genoeg.
Je kunt echt last van je drivers krijgen. Dit kan nare gevolgen hebben, zoals gevoelens van vervreemding, een depressie of een burn out. Dus die collega die steeds een stapje harder gaat werken en alles in zijn eentje blijft doen zonder hulp te vragen, kent de driver ‘weest sterk’ misschien wel heel goed.
Of die andere collega, zij blijft in een stresssituatie wel heel lang werken aan dat ene rapport, want..., het is nog niet perfect.
Leuk om eens zelf over na te denken, of te bespreken bij het avondeten of tijdens het werk. Want, wat drijft jou eigenlijk? En kan het misschien af en toe ook iets minder?
En, als je er echt iets mee wilt, voor jezelf of een werknemer, kun je altijd op zoek gaan naar een coach om meer inzicht te krijgen
