De C van ACT – leven naar je waarden
Metteke Kuiper • 1 september 2023
In mijn vorige nieuwsbrief sprak ik over Acceptance and Commitment Therapy - kortweg ACT; en dan vooral over de A van accepteer. Zoals beloofd nu meer aandacht voor de C, de C van ‘waar wil je je aan committeren’.
Wanneer je pijnlijke ervaringen probeert te vermijden en er daardoor alsnog mee worstelt, draait je leven juist om die ervaringen. Wanneer je pijnlijke ervaringen toelaat, ze er laat zijn en accepteert, dan geeft dat ruimte.
De vraag die zich dan aandient is: waar wil ik dat mijn leven om draait? Waar wil ik mijn aandacht en energie op richten? Dat zijn je waarden.
Hierbij wat meer info om eens over na te denken: hoe zit dit bij jou?
Je waarden kun je zien als jouw gekozen levensrichting.
- Het gaat om het pad, de richting en je inzet, niet om het doel/de uitkomst. Waarden liggen aan de horizon als ankerpunten. Je brengt ze tot uiting in het hier en nu door de keuzes die je nu maakt.
- Waarden voelen goed en vitaal, als iets dat past bij jou, als een perfecte jas. Het voelt als iets waar je je voor in wilt zetten.
- Het uitvoeren van waarden door te werken aan doelen en acties hoeft op korte termijn niet goed te voelen (b.v. eng, vermoeiend, pijnlijk, etc).
- Ze voelen vrij. Als ze onvrij voelen (dat je het moet doen want anders dan...) dan is het vermomde afweer = een manier om een pijnlijk gevoel niet te voelen.
- Het gaat om keuzes die jij maakt en gedrag wat jij doet. Dus niet iets waar anderen of je omgeving aan moet voldoen. Liefde krijgen is geen waarde, liefde geven en liefde vragen wel.
- Waarden zijn dynamisch en in beweging. Afhankelijk van de omstandigheden of levensfase kunnen waarden en prioriteiten verschuiven.
Het pad in de richting van je waarden loopt niet recht. Er zullen obstakels zijn en je kunt afdwalen, dat hoort bij het leven. Maar je kunt op elk moment de draad weer oppakken, dat is het mooie! (Bronnen: S. Hayes e.a. Uit je hoofd in het leven en R. Harris De valstrik van het geluk.)
Dit heel in het kort over ACT. Een mooie methode om mee te werken. Ben je geïnteresseerd of heb je vragen? Laat het mij weten!
We vragen vaak eens even aan elkaar; hoe gaat het, hoe is het nu? Geef je altijd antwoord, en hoe geef jij antwoord op die vraag? Ik probeer zo eerlijk mogelijk te zijn. Maar natuurlijk maak ik daarin ook keuzes en afwegingen. Bijvoorbeeld; hoeveel tijd hebben we nu om dit te bespreken? En soms een gedachte: wat vindt die ander van mij, als ik dit eerlijk zeg. Ben ik dan nog OK in de ogen van de ander? Durf ik het aan? En hoe gaat het nu met ́Met aandacht werkt? Vaak ben ik eerlijk in mijn antoord: het gaat goed én nog niet zo snel als ik zou willen. Want ik ben enthousiast over mijn werk en wat er gebeurt in een gesprek waarbij de maskers af zijn. Ik kan dan zo goed voelen dat het toegevoegde waarde heeft. Oftewel, met aandacht werkt! Ondertussen kan ik melden dat steeds meer bedrijven mij weten te vinden voor werknemers waarbij de balans soms even wankel is. Ook het mond-tot-mond- verhaal begint te lopen, dat maakt me blij en dankbaar. Heb je mijn site al eens bekeken? Daar ben ik ook nog steeds heel blij mee - thanks Mirjam Bosgraaf! Naast mijn coachingspraktijk ben ik als zelfstandige in te huren voor verzuimklussen. Dat is een mooie aanvulling; ook omdat vanuit het verzuim mijn coachingspraktijk is ontstaan; met de intentie dat je met preventieve aandacht voor mensen, uitval kunt voorkomen. En, hoe gaat het met jou? Ben je geïnteresseerd of heb je vragen? Laat het weten. Metteke Kuiper 06-41108603 www.metaandachtwerkt.nl
Schreef ik eerder over “ik ben ok, jij bent ok” nu aandacht voor “egoposities”. Ook dit vindt zijn oorsprong in de transactionele analyse (TA – Eric Berne). TA is een psychologische theorie en kan praktisch gezien helpen om meer zicht te krijgen wat je nu precies doet in je communicatie; een hulpmiddel om gedrag en gevoelens te begrijpen. Het concept egoposities gaat er vanuit dat we drie ego-posities hebben: de Ouder, de Volwassene en het Kind. Deze posities vertegenwoordigen verschillende aspecten van onze persoonlijkheid en beïnvloeden hoe we denken, voelen en handelen. De egoposities kun je ook ‘delen’ noemen. Het volwassen deel (V) Dit is het deel van ons dat in het hier en nu leeft, rationeel en objectief is, en in staat is om informatie te verwerken en beslissingen te nemen op basis van feiten en bewijs. Wanneer we in onze Volwassen ego-positie zijn, zijn we in staat om problemen op te lossen, te plannen en te denken op een manier die niet wordt beïnvloed door onverwerkte emoties uit het verleden of door oude, onbewuste patronen. Het ouder deel (O) Het Ouder ego is het deel van ons dat de normen, waarden en gedragingen van onze ouders of verzorgers heeft geïnternaliseerd. Het kan zowel kritisch als zorgzaam zijn. Het kritische Ouder deel kan oordelend en controlerend zijn, terwijl het zorgzame Ouder deel beschermend en verzorgend kan zijn. Het kind deel (K) Het Kind ego is het deel van ons dat onze ervaringen, gevoelens en gedragingen uit onze kindertijd heeft geïnternaliseerd. Het kan zowel vrij als aangepast zijn. Het vrije Kind deel is expressief, creatief en spontaan, terwijl het aangepaste Kind deel zich gedraagt op een manier die bedoeld is om goedkeuring en acceptatie van anderen te krijgen. Alle delen hebben hun eigen kwaliteiten, maar als ze doorschieten kun je er last van krijgen. Iemand met teveel Kritische Ouder wordt belerend, iemand met teveel Voedende Ouder juist betuttelend of zelfs verstikkend. Teveel Aangepast Kind leidt tot verlies aan authenticiteit en teveel Vrij kind kan worden bestempeld als asociaal gedrag. Wat ook interessant is, is het feit dat gedrag vanuit een bepaalde positie vaak tegenovergesteld gedrag uitlokt. Een voorbeeld: Een leidinggevende die continu bezig is om zijn teamleden te vertellen wat en hoe ze de dingen moeten doen, handelt vanuit zijn/haar (Kritische) Ouder-deel. Dit ontlokt vaak automatisch (Aangepast) Kind-gedrag wat zich uit in passief of opstandig gedrag in het team. Deze leidinggevende kan er baat bij hebben inzicht te krijgen in hoe hij communiceert en wat dit oproept. Wanneer de leidinggevende de teamleden vanuit de Volwassenpositie aanspreekt, is de kans groter dat hij ook een reactie krijgt vanuit het Volwassen-deel van de teamleden. En waarschijnlijk heeft de leidinggevende daarnaast nog iets te leren over zijn eigen perfectionisme en dat dat niet de norm hoeft te zijn... En ik, ik word er dus super blij van om hier mee bezig te zijn! Ben je geïnteresseerd of heb je vragen? Laat het weten. Metteke Kuiper 06-41108603 www.metaandachtwerkt.nl
Mijn praktijk heet Met aandacht werkt, en dat is niet voor niets. Ik geloof in aandacht, ik geloof in liefde. En ik geloof dat aandacht een vorm van liefde is. Aandacht voor mensen en de zaken waar ze tegen aan lopen beteken iets. het is de reden dat ik dit werk doe. Ik wil je bedankten voor de aandacht van het afgelopen jaar. En ik hoop dat we elkaar het komende jaar weer gaan vinden in aandacht voor elkaar. Aandacht is aanwezigheid Ze kent de waarde van er zijn Ze weet stil te zijn Ze is eenvoudig Gelukkig de mens die aandacht schenkt en die aandacht ontvangt. (uit Aandacht - Marinus van den Berg) Een heel goed 2024 gewenst!
